Dante'nin Cehenneminde Kimler Var?

Cehennem’in Katları

Ortaçağda Katolik kilisesinin gücüne güç katan Dante’nin İlahi Komedya’sındaki cehenneme hoş geldiniz. Aşağı doğru inildikçe daralan bir çukur olarak tasvir etmiş Dante cehennemi. Tıpkı bir huni gibi. 9 kattan oluşan cehennemde baştan aşağı doğru indikçe daha ağır günahlar işlemiş olanlarla karşılaşırız. İlk katta iyi bir yaşam sürmelerine rağmen vaftiz olmadan ölmüş kişiler vardır. İkinci dairede şehvet düşkünleri, üçüncü dairede oburlar, dördüncü dairede cimriler ve savurganlar, beşinci dairede öfkeliler, altıncı dairede sapkınlar, yedinci dairede başkalarına, kendilerine, Tanrı’ya saldırıda bulunanlar, sekizinci dairede din sömürücüleri, hırsızlar, bölücüler, hileciler, ikiyüzlüler, kalpazanlar, dokuzuncu ve son dairede ise akrabalarına, vatanlarına, konuklarına, kendilerine iyilik yapanlara ihanet edenler yer alır.

Sandro Boticelli'nin İlahi Komedya'dan esinlenerek yaptığı İnferno Tablosu

Dante’nin cehenneminde birbirinden ünlü isimler vardır efendim. Özellikle ilk daireye sığdırabildiği kadar filozof sığdırmaya çalışmış. Onun dışında genel olarak cehennemi Floransalılarla doldurmuş. Doğup büyüdüğü çevrede hoşuna gitmeyen kim varsa cehenneme sokmuş herhalde ahahahha. Düşünsenize ilahi komedyayı siz yazıyorsunuz ve mahallede içerlediğiniz, sinirlendiğiniz, hoşuna gitmeyen kim varsa cehenneme tıkıyorsunuz. Versiye vermeyen bakkal cimrilikten dördüncü daireye gönder! Hoşlandığınız ama başkasını tercih eden kız şehvet düşkünlüğünden ikinci daireye! Halı saha maçına çağırmayan arkadaşlar kendilerine iyilik yapanlara ihanet etmekten dokuzuncu daireye! Kahvede çay-sigara-batak yaparken çakmağını yürüten yancı arkadaş hırsızlıktan sekizinci daireye! Yolla! Ashdhashd. Çok zevkli bir iş olurdu.

Cehennem

Cehennemin kapısında yazılı bir şiir görürüz. Şiirin son dizesi şöyledir:

İÇERİ GİRENLER, DIŞARIDA BIRAKIN HER UMUDU

“Burada, ağlamalar, inlemeler yakınmalar Uğulduyordu yıldızsız gökte, Gözlerimden yaşlar boşandı benim de.Çeşitli diller, iğrenç küfürler,Acıdan yakınanlar, öfkeden bağıranlar,Yüksek sesler, boğuk sesler, çırpan eller,Sonsuza dek karanlık bu havada,Bir kasırgada savrulan kumlar gibiKendi ekseninde dönen bir uğultu oluşturuyordu.” “Hiç yaşamamış olan bu zavallılar Çırılçıplaktı ve oradaki atsinekleri, Eşek arıları sokuyordu her taraflarınıİğrenç kurtçuklar emiyordu,Yüzlerinden akıp gözyaşlarıylaAyaklarının dibine inen kanı.”

Platon, İbni Sina, Homeros, Salahaddin Eyyubi

İlk dairedeki arkadaşlar günahkâr değiller. Erdemleri var ama yeterli de değil çünkü inancın giriş kapısı vaftizden yoksun kalmışlar. Bazıları Hıristiyanlıktan önce yaşamışlar, Hıristiyanlıktan haberleri yok ama yine de bu sebepten ötürü cehennemdeler. İLAHİ DANTE!

Ünlü Homeros burada, İlyada ve Odysseia’nın yazarı. Elektra (hani şu sendromu olan), Hektor (Yiğit Hektor! Eric Bana), Jül Sezar, Salahaddin  Eyyubi, Sokrates, Platon, Demokritos, Diyojen, Heraklitos, Hipokrat, İbni Sina, İbni Rüşt. Ve daha yazmadığım romadan,  yunan mitolojisinden, yunan filozoflarından çeşitli isimler de var! Baya kalabalık bir daire burası.

Semiramis, Kleopatra

Şehvet düşkünlerinin bulunduğu ikinci daireye geldiğimizde karşımıza yine tanıdık isimler çıkıyor. Cehennemdeki yargıçlık görevini de ünlü Girit Kralı Minos üstleniyor.

“Öyle şehvet düşkünüydü ki, yasal kılmıştı zevk alınan her şeyi örtmek için kendi ayıbını.” 

Bahsettiği kişi Kalde ve Asur kraliçesi Semiramis'tir.

Kleopatra ve Truva savaşını çıkaran kadın Helen de buradadır. Truva savaşının kahramanı Akhilleus da buradadır(Nam-ı Diğer Sarıların Sülo asdhhdas). Helen’i kaçıran Hector’un kardeşi Paris de burada.

Atilla, Büyük İskender, Muhammed, Ali

Büyük kıyımlar yapan hükümdarlara da cehenneminde yer vermiş Dante. Büyük İskender ve Atilla gibi.

“Başkalarının kanını, malını çalan zorba hükümdarlar bunlar.”

Sekizinci daireye geldiğimizde karşımıza çıkıyor bilin bakalım? İslam Peygamberi Muhammed ve Ali. Dante onları şöyle anlatıyor:

“Bak Muhammed de nasıl  sakat edildi!Önümde ağlayarak giden de Ali,Çenesinden tepesine yüzü kesili.Burada gördüğün öteki kişiler
Yeryüzünde bölücülük, bozgunculuk tohumu ektiler,
Bu nedenle ikiye bölündüler.”

Yani Muhammed ve Ali’nin bu dairede bulunmalarının sebebi yeryüzünde bölücülük çıkarmalarıymış. Hıristiyanlık varken yeni bir din kurduğu için bölücülükten buraya atılmış. Ve cezaları yüzleri ikiye kesilmeleri olmuş.

Yahuda ve Brutus

Cehennemin son dairesi olan dokuzuncu daireye geldiğimizde karşımıza Lucifer yani şeytan çıkar.

“Ne denli güzelse vaktiyle, o denli çirkin olduğuna, yaratıcına başkaldırdığına göre, her türlü kötülüğün kaynağı o olmalıydı. Şaşırdım kaldım, başında üç yüzü olduğunu görünce. Kırmızı renkliydi yüzlerden öndeki, omuzlardan eklenmekteydi öbür ikisi bu yüze ve tepede birleşiyordu yüzlerin hepsi; beyazla sarı arasıydı sağ yandaki; sol yandaki, Nil’in geçtiği yerlerden gelenlerin rengindeydi.”

İşte bu son dairede Lucifer’ın üç ağzının her birine konuşlanmış 3 büyük günahkâr vardı. Yahuda, Brutos ve Cassius. Bunların günahları kendilerine iyilik edenlere ihanet etmeleriydi. Yahuda para karşılığında İsa’yı Romalı askerlere ispiyonlayan havari. Brutus bildiğiniz üzere “Sen de mi Brutus!” sözünün kahramanı, Sezar’ın evlatlığı. Cassius ise Brutus ile birlikte Sezar’ı öldüren kişidir.

İsa ve Yahuda

“Her ağızda dişler bir günahkar öğütüyordu bir değirmen gibi, böylece aynı anda üç günahkar birden işkence görüyordu. Öndeki günahkârı öyle tırmalıyordu ki, kimi kez sırtında hiç deri kalmıyordu, ısırma, solda sıfır kalırdı bunun yanında. “En büyük cezaya çarptırılan şu yukarıdaki ruh” dedi ustam, “İskaryot Yahuda; başı ağzın içinde, çırpınan ayakları boşlukta. Baş aşağı duran iki ruhtan, kara yüzden sarkanı Brutus, gördüğün gibi, kıvranmakta hiç ağzını açmadan! İri kıyım ötki de Cassius.”

Dante, cehennemde mitolojik kahramanlar, yaratıklar, kutsal kitaplardaki kişiler, roma imparatorluğunun ve dönemin imparatorluklarının komutanları, hükümdarları, Floransalı ve İtalyan entelektüel çevreler, şairler, filozoflar, bilim insanları gibi birçok şahsiyete ve varlığa yer vermiştir. Dante bu eseri yazarken ne kadar derin tarih, din, edebiyat ve mitoloji bilgisi olduğunu da göstermiştir bence.

Mitolojik Yaratıklardan Bazıları

Mitolojik yaratıklar da Dante’nin cehenneminin önemli unsurlarıdır. Bunlardan bazıları:

Kerberos: Mitolojide cehennem bekçiliği yapan 3 başlı köpek. İlahi Komedya’da 3. Dairede bulunur .

Medusa: Kendisine bakanları taşa dönüştüren yaratık kişisi.

Minotaurus: İnsan gövdeli boğa başlı canavar.

Kentaur: Yarı insan yarı at yaratık.